Journalist & Schrijver
Biografie
Diederik (‘Didi’) Samwel (Amsterdam, 1962) deed in 1980 eindexamen op het Vossius Gymnasium in Amsterdam en vertrok daarna naar Utrecht om Nederlands te gaan studeren. In 1988 haalde hij zijn doctoraal Moderne Letterkunde. Na zijn vervangende dienstplicht bij stichting Consument en Veiligheid in Amsterdam als pr-man en woordvoerder, ging hij aan de slag bij het Haagse pr-bureau Van Rossum & Partners. In beide gevallen hield hij zich het liefst bezig met schrijven. Vandaar dat hij met Gerard Keijsers en Yvo Janssen in 1993 in Amsterdam de maatschap Janssen Keijsers & Samwel oprichtte, een bureau voor redactie, productie en publiciteit.
Terwijl hij als journalist begon te publiceren, kwam zijn vrouw Mirjam Marks op het idee om een tijd in Suriname te gaan wonen en werken. Ze had het land bezocht voor een van haar jeugddocumentaires en was razend enthousiast teruggekomen. Zelf reageerde hij aarzelend. Want hoe moest het verder met zijn werk? En was het wel verstandig om met hun twee piepjonge dochters (een en drie jaar oud) een onbestemd avontuur aan te gaan? Maar zijn vrouw hield voet bij stuk. Een paar maanden later stond ze met vier open tickets voor zijn neus te zwaaien. Ze konden het toch op zijn minst proberen? Een maand of twee moest kunnen.
Zo stapten ze begin 1998 uit op vliegveld Zanderij, de internationale luchthaven van Suriname. Aanvankelijk had Samwel geen idee wat hij in Paramaribo te zoeken had maar geleidelijk raakte hij meer en meer gefascineerd door het land en haar bewoners. Hij werd lid van een voetbalclub, werkte bij een lokaal dagblad en leerde de samenleving van binnenuit kennen. Het was dat een van zijn broers ging trouwen, anders had zijn eerste verblijf in Suriname vermoedelijk langer dan vijf maanden geduurd.
Het land liet hem niet meer los en uiteindelijk zou hij er tot halverwege 2011, verspreid over verschillende periodes, in totaal zes jaar wonen en werken. Hij schreef reportages, columns en achtergrondartikelen over Suriname voor onder meer Het Parool, de VPRO-gids, Vrij Nederland, De Volkskrant en NRC Handelsblad. Die zijn terug te vinden in zijn journalistieke boeken over Suriname. In 2002 publiceerde Samwel Blootvoeters en beschuitgras, in 2008 verscheen Suriname in het hart.
In 2008 volgde Samwel het Surinaams voetbalelftal tijdens de (mislukte) WK-kwalificatie, hetgeen in november van dat jaar resulteerde in een special van het literaire voetbaltijdschrift Hard Gras. Twee jaar later verscheen een uitgebreide versie onder de titel Suriname en de lange weg naar het WK.
Tussen 2008 en 2011 woonde Samwel onafgebroken in Paramaribo. In die periode leverde hij als (eind)redacteur en columnist bijdragen aan de Surinaamse nieuwssite Starnieuws. In 2013 verscheen zijn romandebuut Jelaya bij Nijgh & Van Ditmar. In 2014 publiceerde hij een reisgids over Suriname in de Dominicus-reeks waarvan in de tweede helft van 2020 de vierde druk verschijnt. Eind 2015 legde Samwel in Sranan Gowtu verhalen vast over iconen uit de Surinaamse muziekgeschiedenis. Sinds 2011 woont en werkt hij in Amsterdam en publiceert met enige regelmaat in de VPRO-gids, het 360 magazine en de Surinaamse nieuwssite Starnieuws.
Begin 2020 presenteerde hij zijn nieuwe roman Tropenvader, deels gebaseerd op het het levensverhaal van zijn vader dat zich voor en tijdens WO II in Nederlands-Indie afspeelde. Het laat zich lezen als een deels autobiografisch dubbelportret van een zoon die het leven van zijn vader probeert te reconstrueren.
Sinds zijn eerste periode in Suriname is hij het lokale voetbal altijd blijven volgen. Omdat vanaf eind 2019 ook profs van Surinaamse oorsprong maar zonder Surinaams paspoort voor het nationale team mogen uitkomen, probeerde hij de WK-interlands van natio mee te maken. In covid-tijd lukte dat alleen op afstand, in 2022 ging Samwel wel met spelers en staf mee op reis door het Caribisch gebied voor de wedstrijden in de Nations League. Het resulteerde in het boek Suriname op weg naar het WK.
© Diederik Samwel 2016